Tum Dido solum breviter intuita, profatur: “expedite corda metu, desiniteque sollicitari, Teucri. Et ipsa rebus haud dissimilibus opprimor, quippe quae regina sim novi regni et me oporteat finis vigilantia tueri. Porro quis ignoret Aeneada? quis nesciat Troiam? cuinam non nota sit incendia tantique belli clades? Non stolidi sumus nec longe sumus ab vobis remoti. Nil refert utrum Hesperiam magnam Saturniaque arva petatis an Trinacriam et regem Acesten, auxilio opibusque vos iuvabo. Et si forte vultis mecum hic manere, per me licet. Urbem quam condo et vestra est. Subducite navis. Nihil mihi discriminis inter Troianum et Tyrium. Utinam tamen adesset Aeneas, eodem Noto huc compulsus! Dimittam per litora amicos qui omnia lustrent si forte adhuc vivat Aeneas in silvis aut urbibus errans. 

Pater Aeneas et fortis Achates his dictis exhilarati iamdudum rumpere nubem volebant. Primum Achates Aenean compellat: “nate dea”, inquit, “quid censes? Omnia tuta vides, classem sociosque receptos. una deest, quam vidimus ipsi in medio fluctu submersam. Omnia respondent matris dictis.” Vix ea dixerat cum subito circumfusa nubes se scindit et evanuit. Adstat Aeneas in clara luce refulgens, dei similitudinem gerenes et in umeris et in ore. Nam Venus mater filio capillitium addidit splendidumque lumen et oculis laetos honores quemadmodum opifex decus addit ebori aut ubi argentum Pariusve lapis circumdatur auro. Tum sic reginam adloquitur cunctisque repente improvisus 

“Coram,” inquit “quem quaeritis adsum Troius Aeneas, ereptus ab undis Libycis. O sola quae infandos Troiae labores miserata es, quaeque nobis, reliquiis Danaum, labores marique terraeque passis, omnium egentibus, urbem et domum impartis, tibi satis agere gratias non possumus nec magnum est quicquid possidet nostra gens, sparsa per orbem. Di tibi, si qua numina pios respectant, si quid iustitiae est et mens sibi conscia recti, te donent praemiis dignis. Quae, miror, te genuere saecula? qui talem genuere parentes? Hoc tibi polliceor: dum fluvii in freta current, dum umbrae lustrabunt montis latebras, dum coelum pascet sidera, semper honos nomenque tuum laudesque apud nos manebunt, in quacumque terra pedem pono.” Sic fatus est et Ilionea petit dextra laevaque Serestum, post alios petit fortemque Gyan fortemque Cloanthum. 

Sidonia Dido prima fronte subitoque viri adventu obstipuit et in hunc modum locuta est: “quae fortuna” inquit “te per tanta pericula persequitur? quae vis te huc impulit? Esne vere ille Aeneas quem alma Venus Dardanio Anchisae genuit ad fluvium Phrygium Simoentem? Memini equidem Teucrum Sidonem venisse patria expulsum nova regna petentem auxilio Beli; Belus quidem tum Cyprum opulentam vastaverat et dicione regebat. Inde nomen Troiae mihi notum, illius ruina, regesque Pelasgi. Ipse hostis Teucros laudabat seque ortum ab antiqua stirpe Teucrorum volebat. Quare agite, o iuvenes, habitato sub tectis nostris. me quoque fortuna per multos similes labores iactatam voluit in hac terra consistere. Haud ignara mali miseris libenter succurro.” Sic memorat et Aenean in regias domos ducit et honorem dicit templis. Porro ad litora sociis mittit viginti tauros, centum sues, centumque cum matribus agnos, munera laetitiamque diei. 

At domus interior regali splendida luxu struitur, conviviaque parant in mediis domibus. stragula arte et purpura suta et ingens argentum positum est in mensis imaginesque patrum et series rerum per tot viros ab antiqua gentis origine in auro caelatae sunt. 

Quom patrius amor non passus sit mentem quiescere, Aeneas celerem ad navis mittit Achaten qui Ascanio haec dicta ferat, ipsumque ad moenia ducat. Omnis cura cari parentis est in Ascanio. Iubetque Achaten munera Troia allata sibi ferre, pallam quandam aureatam stellisque notatam, et velamen circumtextum croceo acantho, ornatusque Argivae Helenae, quos illa Mycenis, abstulerat quom Troiam peteret inconcessum matrimonium, donum mirabile matris Ledae; praeterea sceptrum quod Ilione gesserat olim, maximus Priami natu, colloque monile margaritorum et duplicem gemmeam auream coronam. Haec facessere volens Achates ad navis properat.